Page 71 - NEWSLETTER_25
P. 71
ΑΡΘΡΟ
Tεύχος 25 | Σεπτέμβριος – Οκτώβριος 2023
μελέτη PRONOUNCE (σύγκριση της καρδιαγγειακής ασφαλείας μεταξύ λευπρολίδης και δεγαρελίξης σε ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο προστάτου έκλει- σε νωρίς, κυρίως λόγω της πανδημίας Covid και της μη ένταξης επαρκούς αριθμoύ ασθενών μεταξύ των ετών 2019-2022 και δεν έδειξε σαφή υπεροχή της δεγαρελίξης (στη μελέτη συμμετείχε και το τμήμα σε συνεργασία με το καρδιολογικό του ΤΥΠΕΤ). Η δεύτερη στρατηγική της ελάττωσης της διάρκειας χορήγησης δοκιμάζεται αυτή τη στιγμή σε δύο μεγά- λες μελέτες των NR6 CV-009 και των NCT04513717, που συγκρίνουν θεραπεία 24 μηνών σε σχέση με 12 μηνών σε ασθενείς υψηλού κινδύνου καρκίνου προστάτου και ευνοϊκούς γονιδιακούς δείκτες.
Άλλες μελέτες έχουν εστιάσει στον CV κίνδυνο και τους αναστολείς ανδρογονικού υποδοχέα και ανα- στολής της σύνθεσης ανδρογόνων. Πρόσφατη μετα ανάλυση της χρήσης αμπιρατερόνης και ενζαλουτα- μίδης σε ασθενείς με καρκίνο προστάτου ανέδειξε αυξημένο κίνδυνο καρδιακών επεισοδίων, ιδίως σε ασθενείς με ιστορικό τριών ή περισσοτέρων CVDs με αυξημένη θνησιμότητα στους έξι
μήνες, σε σύγκριση με ασθενείς χωρίς καρδιολογικό ιστορικό.
Είναι σημαντικό να σημειώσουμε
και να κρατήσουμε το γεγονός ότι
οι ασθενείς με κλινικά εμφανή CVD
είναι ένας πληθυσμός που χρειά-
ζεται ιδιαίτερη παρακολούθηση,
όντας σε ADT, αλλά και ασθενείς
με υποκλινική CVD πρέπει επίσης να παρακολουθούνται. Αυτοί οι ασθενείς βρίσκονται σε κίνδυνο για επιπλοκή κατά τη διάρκεια ορμονικής θεραπείας, διότι δεν έχουν τα- κτή παρακολούθηση για καταστάσεις, όπως αστα- θή υπέρταση, στεφανιαία νόσο, διαβήτη κι άλλα. Μεγάλες έρευνες με μεγαλύτερη παρακολούθηση και περισσότερο σε βάθος εκτίμηση δημογραφικών και παραγόντων κινδύνου θα χρειαστούν για την πλήρη κατανόηση τον παρόντων κινδύνων από την ADT. Μέχρι τώρα επίσημες οδηγίες έχουν βγει από τον FDA, που τον Δεκέμβρη του 2010 όρισε ότι οι δυνατές παρατηρήσεις έχουν δείξει ένα μικρό, αλλά αξιοσημείωτο κίνδυνο CV επεισοδίου και συνέστη- σε στις φαρμακευτικές εταιρείες τοποθέτηση στην ετικέτα προειδοποίησης των GnRH αγωνιστών για τον κίνδυνο CV. Υπάρχουν δύο πιθανοί μηχανισμοί
που μπορεί να ερμηνεύσουν τη διαφορά στον CV κίνδυνο μεταξύ αγωνιστών και ανταγωνιστών: ο πρώτος αναφέρεται στην επίδραση των δύο αυτών κατηγοριών στην ενεργοποίηση την T-λεμφοκυττά- ρων, που επηρεάζει τη δημιουργία και αποσταθερο- ποίηση της αθηροσκληρωτικής πλάκας και η δεύτερη στον ρόλο της FSH, καθώς εκφράζονται υποδοχείς GnRH στα Τ-λεμφοκύτταρα που ενεργοποιούνται από τους GnRH αγωνιστές. Αυτό οδήγησε σε μία φλεγμονώδη αντίδραση και παραγωγή κυττοκινών που εμπλέκονται στην αθηρωματική πλάκα και αυ- ξάνει τον κίνδυνο ρίξης της πλάκας και δημιουργίας στεφανιαίων θρόμβων. Οι ανταγωνιστές GnRH δεν μπορούν να ενεργοποιήσουν τα Τ-λεμφοκύτταρα και έτσι διατηρούν τη σταθερότητα της πλάκας (έχει αποδειχθεί σε πειράματα με ποντίκια).
Συμπερασματικά, η ανασκόπηση της βιβλιογραφί- ας δείχνει ότι ασθενείς με καρκίνο προστάτου και θεραπεία με στέρηση ανδρογόνων έχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων CV. Παρότι δεν
είναι οριστικό, μερικές από τις πρόσφατες εν- δείξεις από συγκριτικές μελέτες δείχνουν ότι οι ανταγωνιστές συνοδεύονται από μικρότερο κίνδυνο CV σε σύγκριση με τους αγωνιστές, ειδικά σε ασθενείς με ιστορικό CVD. Έχοντας όλες τις πλη- ροφορίες που βρίσκονται στη βιβλι- ογραφία σήμερα, προσδιορισμός και εκτίμηση CV παραγόντων κινδύνου μπορεί να είναι το κλειδί, για να μετρι- άσουμε τις επιπλοκές των ασθενών με καρκίνο προστάτου και αντιανδρογονική θεραπεία. Επιπρόσθετα, αλλαγές στον τρόπο ζωής (απώλεια σωματικού βάρους, σωματική άσκηση, ρύθμιση αρτηριακής πίεσης) και άλλες φαρμακευτι- κές παρεμβάσεις (αντιπηκτικά κι άλλα) θα πρέπει να συστήνονται στους ασθενείς, όπως επίσης και συχνά
καρδιολογικούς ελέγχους.
Φαίνεται ότι ο από του στόματος ανταγωνιστής Ρε- λουγολίξη (Relugolix), που έχει πάρει έγκριση Ε.Μ.Α. και προβλέπεται να κυκλοφορήσει το αμέσως προ- σεχές διάστημα στη χώρα μας, θα έχει σημαντική θέση στη μείωση των CVD επεισοδίων σε ασθενείς υπό θεραπεία με ADT.
71
Π
α
ι
-
λ
α
ρ
α
ό
τ
η
χ
ρ
ή
Σ
σ
ε
ι
ς
