Page 61 - NEWSLETTER_27
P. 61
ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ
ΟΥΡΟΔΥΝΑΜΙΚΗΣ, ΝΈΥΡΟΟΥΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΟΥΡΟΛΟΓΙΑΣ (Ο.ΝΟ.Γ.Ο.)
λειτουργικότητας του οργανισμού ή όπως θα λέγαμε στη φυσική μια αύξηση της εντροπίας. Παρατηρείται σε όλους τους οργανισμούς που φυλογενετικά είναι ανώτεροι των μυκήτων και δεν είναι ασθένεια καθότι παρατηρείται σε όλα τα μέλη του είδους μετά την αναπαραγωγική ηλικία.
Η ανάπτυξη και η γήρανση του ανθρώπου είναι παρόμοιες διαδικασίες, αλλά ενώ η πρώτη καθο- ρίζεται ακριβώς από γονίδια, η γήρανση είναι μια στοχαστική-τυχαία διαδικασία που είναι αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης του περιβάλλοντος και της τύχης πάνω στο γενετικό υπόβαθρο του κάθε ατόμου.
ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΓΗΡΑΝΣΗΣ
Οι παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί γήρανσης ενός κυττάρου που αποτελούν πεδίο έντονης έρευνας εί- ναι εννέα και συνδέονται με τον τρόπο που το κύττα- ρο ελέγχει την ομοιοστασία του (γενωμική αστάθεια, μέγεθος τελομερών χρωμοσωμάτων, επιγενετική αστάθεια, απώλεια της πρωτεόστασης, απώλεια των stem cell κυττάρων, κυτταρική γήρανση), διαχειρίζε- ται την ενέργεια του (μιτοχονδριακή δυσλειτουργία, απορρύθμιση της ενεργειακής ομοιοστασίας) και επικοινωνεί με το περιβάλλον του (διαταραγμένη διακυτταρική επικοινωνία). (2)
Με την επίδραση ενός ή συνήθως συνδυασμού αυ- τών, το κύτταρο γηράσκει. Τότε με την επίδραση ογκοκατασταλτικων γονιδίων οδηγείται στην ανα- διπλασιαστική κυτταρική γήρανση (senescence), μια κατάσταση όπου είναι μεν μεταβολικά ενεργό αλλά δεν πολλαπλασιάζεται πλέον. Στη συνέχεια ο οργα- νισμός κινητοποιείται και καταστρέφει τα κύτταρα αυτά. Το αποτέλεσμα είναι ο οργανισμός να στερείται τον απαραίτητο αριθμό κυττάρων για τη λειτουργία των οργάνων του λόγω μη πολλαπλασιασμού, ενώ στην περίπτωση γήρανσης των stem cell ο οργανι- σμός στερείται των εξειδικευμένων κυττάρων που είναι απαραίτητα στα διάφορα όργανα. Από την άλλη, τα κύτταρα στην κατάσταση της αναδιπλασιαστικής γήρανσης παράγουν μια σειρά κυτοκινών (SASP- Senescence Associated Secretory Phenotype) και επιδρούν στα παρακείμενα κύτταρα προκαλώντας χρόνια φλεγμονή και ιστική δυσλειτουργία. (3)
Με τη διπλή αυτή επίδραση, αφενός της απώλειας
των κυττάρων και τη χρόνια φλεγμονή στα πέριξ κύτταρα, η γήρανση προκαλεί δύο ειδών νόσους στον οργανισμό με εκ διαμέτρου αντίθετη παθοφυσι- ολογία: αυτές που οφείλονται σε απώλεια- εκφύλιση της λειτουργικότητας όπως είναι η ν. Alzheimer η ν. Parkinson, η ν. Huntington στο νευρικό σύστημα, η καρδιαγγειακή ανεπάρκεια και η απώλεια μυι- κής μάζας και αυτές που οφείλονται σε αύξηση της λειτουργικότητας όπως είναι η υπερπλασία (υπερ- πλασία προστάτη), ο καρκίνος, η αθηρωμάτωση. (4)
ΓΗΡΑΝΣΗ ΚΑΙ LUTS: ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ
Αναλογιζόμενοι τα παραπάνω καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η γήρανση μπορεί να αποτελέσει ανεξάρτητο προδιαθεσικό παράγοντα των LUTS. Οι παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί ποικίλλουν: ισχαιμία λόγω αθηρωμάτωσης των αγγείων των νεφρών (ΧΝΑ) και της ουροδόχου κύστης που μελέτες έχουν δείξει ότι προκαλούν υπερλειτουργικότητα και υπολειτουρ- γικότητα εξωστήρα, χρόνια φλεγμονή στο χόριο της ουροδόχου κύστης που προδιαθέτει στο σύνδρομο υπερλειτουργικής κύστης, ελάττωση των μυικών ινών και αύξηση του κολλαγόνου στον εξωστήρα μυ της ουροδόχου κύστης που προκαλεί υπολειτουργικό εξωστήρα. Επίσης παρατηρούνται ελάττωση των νευρικών ινών στο επίπεδο της ουροδόχου κύστης, απονεύρωση προσαγωγών και απαγωγών νεύρων σε τοπικό επίπεδο, απομυελίνωση στο νωτιαίο μυ- ελό και εκφύλιση της λευκής ουσίας στον εγκέφα- λο (White matter hyperintensities) που σχετίζονται με τον υπερλειτουργικό εξωστήρα. Σε γυναίκες με ακράτεια από προσπάθεια έχει βρεθεί ελάττωση των μυικών ινών του ραβδοσφιγκτήρα και απομυελίνωση των κινητικών νεύρων.
https://www.huanet.gr/ονογο/Κλινικές μελέτες σε ηλι- κιωμένους με ουροδυναμικό έλεγχο έχουν δείξει ότι η γήρανση συνδέεται με ελαττωμένη κυστεομετρική χωρητικότητα, αύξηση της ακούσιας εξωστηριακής λειτουργίας, μειωμένη ροή ούρων, ελαττωμένες πι- έσεις στην ουρηθροπροφιλομετρία και αυξημένο υπόλειμμα ούρων. (5) Σημαντικές μεταβολές επέρ- χονται επίσης σε επίπεδο νευροδιαβιβαστών με αύξηση της απελευθέρωσης του ΑΤΡ και της ακε-
Tεύχος 27 | Iανουάριος - Φεβρουάριος 2024
61
