Page 19 - ESOP BOOKLET DIGITAL Final
P. 19
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 03
ΚΛΙΝΙΚΉ ΕΞΕΤΑΣΉ (ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΉ-ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΉ)
Κλινική εξέταση ανδρών με προβλήματα ούρησης
Εικόνα 1.
Χαρακτηριστική περίπτωση χρόνιας επίσχεσης ούρων
Νευρολογική εξέταση σε άνδρες και γυναίκες που αντιμετωπίζουν προβλήματα ούρησης
Η εστιασμένη νευρολογική εξέταση των ασθενών με προβλήματα ούρησης στοχεύει στην ανάδειξη πιθανών νευρολογικών διαταραχών στο επίπεδο των κατώτερων οσφυϊκών και ιερών νευροτομίων, ριζών και περιφερικών νεύρων που εμπλέκονται στη νευροφυσιολογία της ούρησης [33] (Σχήμα 3). Η αισθητική νεύρωση των μικρών χειλέων προέρχεται από τις Ο1-2 νευρικές οδούς, ενώ η αισθητικότητα του πέλματος εξαρτάται από την ακεραιότητα των Ι1 νευρικών οδών. Η αισθητικότητα της οπίσθιας πλευράς του μηρού εξαρτάται από την ακεραιότητα των Ι2 νευρικών οδών, ενώ διαταραχή της αισθητικότητες «δίκην σέλλας» υποδηλώνει βλάβη των Ι2-4 νευρικών οδών. Η εκτίμηση της βάδισης, ο έλεγχος της απαγωγής και της ραχιαίας κάμψης των δακτύλων των ποδιών συμβάλει στην αξιολόγηση των Ι3 νευρικών οδών. Η εκούσια σύσπαση και χάλαση του πρωκτού αντικατοπτρίζει την ακεραιότητα των Ι2-4 νευρικών οδών και ελέγχεται με τη δακτυλική εξέταση.
Σχήμα 3.
Δερμοτόμια που αντιστοιχούν στα επίπεδα Ο2-Ι4 του νωτιαίου μυελού
Αν και αναφορικά με την κλινική εξέταση των γυναικών με προβλήματα ούρησης δεν υπάρχουν και πάρα πολλές μελέτες, στην περίπτωση των ανδρών τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα καθώς δεν υπάρχουν επίπεδα τεκμηρίωσης και βαθμοί σύστασης για την κλινική τους εξέταση από καμιά συνάντηση ομοφωνίας ή κατευθυντήριες οδηγίες. Η κλινική εξέταση ωστόσο θα λάβει χώρα σε αντιστοιχία με αυτή των γυναικών. Κατά αυτό τον τρόπο, αυτή περιλαμβάνει την επισκόπηση της κοιλιακής και περινεϊκής χώρας, την ψηλάφηση της κοιλιάς, την εξέταση των έξω γεννητικών οργάνων, τη δακτυλική εξέταση του προστάτη καθώς και τη νευρολογική εξέταση, που είναι κοινή για τα δύο φύλα και θα αναπτυχθεί σε ξεχωριστή ενότητα. Με την επισκόπηση της κοιλιάς αναγνωρίζονται μετεγχειρητικές ουλές, ενδεχομένως γίνεται ορατή μια υπερδιατεταμένη κύστη, ειδικά σε αδύνατα άτομα, ενώ οι τυχόν δερματικές αλλοιώσεις του περινέου είναι ενδεικτικές ακράτειας ούρων. Η ψηλάφηση της κοιλιάς μπορεί να αναδείξει μια διατεταμένη κύστη που μπορεί να συνδυάζεται με μεγάλο χρόνιο υπόλειμμα και ακράτεια από υπερπλήρωση. Στην Εικόνα 1 απεικονίζεται χαρακτηριστική περίπτωση χρόνιας επίσχεσης σε άνδρα με συχνουρία, ακράτεια ούρων και δυσκολία ούρησης. Κατά την εξέταση των έξω γεννητικών οργάνων θα πρέπει να γίνεται έλξη της ακροποσθίας και αποκάλυψη της βαλάνου προκειμένου να αναγνωριστούν τυχόν φλεγμονώδεις αλλοιώσεις ή/και συγγενείς ανωμαλίες. Το έξω ουρηθρικό στόμιο θα πρέπει να αναγνωρίζεται και να εκτιμάται η διάμετρός του προκειμένου να αποκλειστεί εμφανές στένωμα αυτού. Η δοκιμασία του βήχα ή η δοκιμασία Valsalva μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στην περίπτωση των ανδρών προκειμένου να εκτιμηθεί η ύπαρξη ακράτειας κατά την προσπάθεια. Η δακτυλική εξέταση του προστάτη μπορεί να εκτιμήσει το μέγεθος αυτού (μικρός, μέτριος, μεγάλος), τη συμμετρία του αδένα (υπεροχή λοβού, ύπαρξη αύλακας), την υφή του (σκληρός, αμφίβολος, μαλακός – ζυμώδης, με κομβίωση), καθώς και τη σχέση του με το πυελικό τοίχωμα (καθηλωμένος ή κινητός). Η εκδήλωση πόνου και η αίσθηση θερμότητας κατά την ψηλάφηση είναι ενδεικτικά οξείας φλεγμονής του αδένα. Η δακτυλική εξέταση του προστάτη τείνει να υποεκτιμά το μέγεθός του [28, 29], ενώ το μέγεθος του αδένα σχετίζεται με την πρόοδο της καλοήθους υπερπλασίας και την ανταπόκριση αυτής στη φαρμακευτική θεραπεία [30, 31]. Από την άλλη πλευρά, συνύπαρξη καλοήθους υπερπλασίας και συνδρόμου υπερλειτουργικής κύστης εμφανίζεται συχνότερα στις περιπτώσεις με ενδοκυστική προβολή του προστάτη [32], στοιχείο που δεν μπορεί να αναδειχτεί με τη δακτυλική εξέταση.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΤΩΤΕΡΟ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 19
