Page 39 - NEWSLETTER_22
P. 39
ΑΡΘΡΟ
Tεύχος 22 | Μάρτιος-Απρίλιος 2023
Σχολιασμός του Καθηγητή Δ. Μητρόπουλου
Αδιαμφισβήτητα, το PSMA αποτελεί μια σημαντική προσθήκη στο διαγνωστικό και θεραπευτικό οπλοστάσιο για τον καρκίνο του προστάτη και ήλθε για να μείνει. Θα πρέπει πάντως να έχουμε υπόψιν τις διαφοροποιήσεις των αποτελεσμάτων των διαφόρων μελετών ανάλογα με τον χρη- σιμοποιούμενο ιχνηθέτη (πχ Ga ή F), την αναγκαιότητα της εξοικείωσης των πυρηνικών ιατρών, αλλά και την έλλειψη μακροπρόθεσμων αποτελεσμάτων από μελέτες που έχουν ενσωματώσει την χρήση του και τα οποία θα βοηθούσαν να διατυπωθούν σαφέστερες κατευθυντήριες οδηγίες.
Προβληματισμοί υπάρχουν επομένως σε σχεδόν όλες τις «προτεινόμενες» χρήσεις του:
1
Αρχική σταδιοποίηση σε περιπτώσεις υψηλού κινδύνου. Κάνοντας PET-PSMA scan τα σενάρια είναι δύο: να μην αναδείξει εξωπροστατική νόσο οπότε τα θεραπευτικά βήματα παραμένουν ως έχουν ή να αναδείξει εξωπροστατική νόσο οπότε αρχίζει ο προβληματισμός. Αν η νόσος απο- φασισθεί να αντιμετωπισθεί ως μεταστατική (χωρίς δηλαδή αντιμετώπιση της τοπικής νόσου) θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν ότι είναι mi-metastatic (molecular imaging metastatic). Για αυτό τον τρόπο αντιμετώπισης δεν υπάρχουν μακροχρόνια δεδομένα. Αυτό άλλωστε επισημαίνεται και στη σχετική σύσταση της EAU. Με τα δεδομένα αυτά παραμένω αρκετά σκεπτικός και θα συνιστούσα την πραγματοποίηση του PET-PSMA scan σε πολύ υψηλού κινδύνου νόσο όπου δεν θα περίμενα ιδιαίτερη ανταπόκριση από την τοπική θεραπεία. Στο μέλλον θα υπάρξουν περισσότερα σχετικά υποβοηθητικά εργαλεία.
2
3
4
Απεικόνιση άμεσα μετά την ριζική προστατεκτομή όταν το PSA παραμένει ανιχνεύσιμο (>0,2 ng/ mL). O βαθμός της σχετικής σύστασης είναι “weak” και η σύσταση ισχύει αν πρόκειται να επηρεάσει την θεραπευτική απόφαση. Tα επιχειρήματα υπέρ της χρήσης του PET-PSMA scan σχετίζονται τόσο με την εντόπιση των εστιών παραγωγής PSA (προστατική κοίτη/λεμφαδένες/οστά/άλλα όργανα) όσο και με την τοπογραφία τους (εντός ή πέραν της ελάσσονος πυέλου). Στους υπερμάχους ανή- κουν οι υποστηρικτές της επιθετικότερης χειρουργικής αντιμετώπισης λεμφαδενικών εστιών στην ελάσσονα πύελο για την οποία όμως λείπουν μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Επιπλέον επιχείρημα (που ασπάζομαι ιδιαίτερα) αποτελεί η αποφυγή της επικουρικής ακτινοθεραπείας (με τις πιθανές επιπτώσεις της) αν δεν υπάρχει τοπική νόσος.
Απεικόνιση σε βιοχημική υποτροπή μετά από ριζική προστατεκτομή ή ακτινοθεραπεία. O βαθμός της σχετικής σύστασης είναι “weak” και η σύσταση ισχύει αν πρόκειται να επηρεάσει την θερα- πευτική απόφαση. Η θέση μου είναι ότι θα στηρίξω την σχετική μου απόφαση περισσότερο στο PSA doubling time και λιγότερο στο PET-PSMA scan (τουλάχιστον μέχρι να υπάρξουν σχετικές συγκριτικές μελέτες).
Απεικόνιση σε Μ0 ευνουχοάντοχη νόσο. Στις περιπτώσεις αυτές η λήψη της απόφασης για προ- σθήκη απαλουταμίδης, ενζαλουταμίδης, ή νταρολουταμίδης βασίζεται στην κλασσική απεικόνιση και το PSA doubling time. Η απεικόνιση με PET-PSMA scan το πιο πιθανό θα είναι να αναδείξει λιγότερες ή περισσότερες μεταστατικές εστίες (mi-metastatic). Το κριτήριο για περαιτέρω θεραπεία, με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα, δεν μπορεί να είναι παρά μόνον το PSA doubling time, επομένως περιττεύει η χρήση του PET-PSMA scan.
39
