Page 33 - ESOP BOOKLET DIGITAL Final
P. 33
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 06
ΥΠΕΡΉΧΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΟΥΡΟΠΟΙΉΤΙΚΟΥ
― Υπερηχογραφία νεφρών μπορεί να εκτελεστεί σε άνδρες με μεγάλα υπολείμματα ούρων, αιματουρία ή ιστορικό νεφρολιθίασης (LE: 4)
ή ουλές στην περιοχή από προηγούμενα χειρουργεία. Σε ειδικές περιπτώσεις, όπως σε ασθενείς με σοβαρά κινητικά προβλήματα (παραπληγικοί ή τετραπληγικοί) που είναι αδύνατο να μεταφερθούν στην εξεταστική κλίνη, η εξέταση μπορεί να γίνει σε ημικαθιστή θέση επί του αναπηρικού αμαξιδίου.
Υπερηχογραφικός εξοπλισμός
Η ποιότητα της εικόνας και το βάθος διείσδυσης των ηχητικών κυμάτων εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη συχνότητα και τον τύπο του ηχοβολέα. Όσο μεγαλύτερη είναι η συχνότητα, τόσο μικρότερο το βάθος διείσδυσης και τόσο καλύτερη η ανατομική εικόνα [6]. Για την απεικόνιση επιφανειακών δομών, όπως οι όρχεις, χρησιμοποιούνται ηχοβολείς υψηλών συχνοτήτων. Για τη διακοιλιακή απεικόνιση κύστης και προστάτη προτείνεται η χρήση κλασικής real time B-mode ασπρόμαυρης υπερηχογραφίας με καμπυλωτό ηχοβολέα 3,5-7,5 MHz [7]. Το μηχάνημα θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα ρύθμισης της κοντινής και μακρινής ενίσχυσης (gain) για την εξάλειψη παρασίτων, ειδικά στο κυστικό τοίχωμα. Γενικώς δεν είναι απαραίτητη η δυνατότητα έγχρωμης ή δυναμικής (power) Doppler απεικόνισης στην ουροδόχο κύστη.
Ασφάλεια υπερηχογραφίας
Ως σήμερα δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι η διαγνωστική υπερηχογραφία έχει προκαλέσει κάποια βλάβη στον άνθρωπο, συμπεριλαμβανομένου και του αναπτυσσομένου εμβρύου [8]. Παρ' όλα αυτά, η υπερηχογραφική απεικόνιση εκθέτει το σώμα σε ποσότητα ενέργειας και θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο για διαγνωστικούς λόγους από ιατρούς που είναι πλήρως εκπαιδευμένοι στην ασφαλή χρήση της και γνωρίζουν τα δυνητικά θερμικά και μηχανικά αποτελέσματά της. Βασική αρχή ασφαλείας είναι η προσπάθεια έκθεσης του ασθενούς στη μικρότερη δυνατή δόση υπερήχων και στον λιγότερο δυνατό χρόνο, ώστε να είναι αξιόπιστα τα αποτελέσματα (ALARA principle: as low as reasonably achievable).
Σύσταση: Εκτελέστε απεικόνιση του προστάτη πριν τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής για τα ανδρικά ΣΚΟΣ, αν αυτό βοηθά στην επιλογή του κατάλληλου φαρμάκου. (Βαθμός σύστασης: ασθενής)
Σύσταση: Εκτελέστε απεικόνιση του προστάτη όταν σχεδιάζετε χειρουργική θεραπεία. (Βαθμός σύστασης: ισχυρή)
Οι πληροφορίες του υπερηχογραφήματος αφορούν την αδρή λειτουργική εκτίμηση της κύστης (υπολειπόμενο ούρων, χωρητικότητα, κατάσταση του εξωστήρα, δομή και μέγεθος του προστάτη) και τον αποκλεισμό παθήσεων που μπορούν να σχετίζονται με τα ΣΚΟΣ, όπως η λιθίαση της κύστεως ή η παρουσία όγκου. Η ομάδα ομοφωνίας προτείνει να αναφέρεται ο λόγος για τον οποίο πραγματοποιείται η εξέταση (και για νομικούς λόγους). Για παράδειγμα, αν γίνει απλώς μέτρηση του υπολείμματος ούρων, μπορεί εύκολα να χαθεί η παρουσία σημαντικής παθολογίας στο εσωτερικό της ουροδόχου κύστεως, όπως ένα καρκίνωμα.
Προετοιμασία για υπερηχογραφία
Η προετοιμασία θα εξαρτηθεί από την ένδειξη της εξέτασης. Όταν απαιτείται καλή ανατομική απεικόνιση (για παράδειγμα σε ιστορικό ανώδυνης μακροσκοπικής αιματουρίας), θα πρέπει ο άρρωστος να έχει μέγιστη πλήρωση της ουροδόχου κύστεως για την καλύτερη ανατομική εκτίμηση των τοιχωμάτων της. Όταν το ενδιαφέρον εστιάζεται στη λειτουργική πληροφορία, η εξέταση συνήθως συνδυάζεται με ουροροομετρία και θα ζητηθεί από τον ασθενή να εκτιμηθεί όταν έχει φυσιολογική επιθυμία για ούρηση, οπότε και η ροομετρία που θα ακολουθήσει θα είναι αντιπροσωπευτική. Γενικώς όταν η κύστη είναι γεμάτη υπάρχουν καλύτερα ακουστικά παράθυρα λόγω της απώθησης των γειτονικών οργάνων και της έκπτυξης του κυστικού τοιχώματος. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στη μέτρηση του υπολείμματος, που θα πρέπει να γίνεται χωρίς καθυστέρηση αμέσως μετά την ούρηση.
Τεχνική εξέτασης (πρόταση ομάδας ομοφωνίας)
Προτείνεται η ύπτια θέση και η χρησιμοποίηση ικανής ποσότητας γέλης ώστε να περιοριστούν τα παράσιτα. Τα νεότερα μηχανήματα υπερήχων διαθέτουν πλέον συσκευές θέρμανσης γέλης, ώστε η γέλη να μην είναι κρύα και να μη δυσφορούν οι ασθενείς κατά την εξέταση, ειδικά τους χειμερινούς μήνες. Προβλήματα στην απεικόνιση μπορεί να υπάρχουν σε ιδιαίτερα παχύσαρκους ασθενείς ή σε άνδρες με πλούσιο τριχωτό
Πρόταση ομάδας ομοφωνίας:
— Ο ασθενής να εκτίθεται στη λιγότερη δυνατή δόση υπερήχων.
— Το μηχάνημα να ελέγχεται για την ηλεκτρική του ασφάλεια μία φορά το χρόνο από εξειδικευμένο προσωπικό [9].
— Ο ουρολόγος να ελέγχει κατά διαστήματα επισκοπικά τα καλώδια, τους ηχοβολείς, την οθόνη και την ποιότητα απεικόνισης.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΤΩΤΕΡΟ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 33
